بیش از سه دهه پس از فاجعه اتمی چرنوبیل در سال ۱۹۸۶، این نیروگاه بار دیگر به کانون نگرانیهای بینمللی تبدیل شده
است. سپر محافظ بتنی معروف به “سارکوفاگ” (Sarcophagus) که برای مهار رآکتور ویران شده واحد ۴ ساخته شده بود،
اکنون در حال از دست دادن یکپارچگی ساختاری خود است. گزارشهای جدید نشان میدهد این سازه عظیم
که تنها راه جداسازی جهان از مقادیر مرگبار مواد رادیواکتیو است، دیگر نمیتواند به طور کامل پرتوها را مهار کند.
سارکوفاگ: تابوتی که اکنون ترک برداشته
ساختار اولیه (سارکوفاگ قدیمی)
· زمان ساخت: ۱۹۸۶ (بلافاصله پس از حادثه)
· مشخصات: سازهای فولادی و بتنی به وزن ۷,۳۰۰ تن
· طول عمر طراحی: تنها ۲۰ تا ۳۰ سال
· هدف اصلی: مهار فوری انتشار رادیواکتیو و خرید زمان برای راهحل دائمی
وضعیت کنونی: نشانههای نگرانکننده
کارشناسان بینالمللی و سازمانهایی مانند آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) هشدار دادهاند که:
· ترکهای ساختاری در بدنه اصلی سپر بتنی در حال گسترش است
· خوردگی اجزای فولادی به دلیل رطوبت و تشعشعات ادامه دارد
· نفوذ آب باران به داخل سازه، خطر ایجاد گردوغبار رادیواکتیو را افزایش میدهد
· افزایش سطح تشعشعات در برخی نقاط اطراف نیروگاه ثبت شده است
پوشش محافظ جدید (New Safe Confinement): آیا کافی است؟
در سال ۲۰۱۶، یک پوشش محافظ جدید (NSC) با هزینه حدود ۱.۵ میلیارد یورو بر روی سارکوفاگ قدیمی نصب شد.
مشخصات NSC:
ویژگی مشخصات
ارتفاع ۱۰۹ متر
طول ۱۶۲ متر
عرض ۲۵۷ متر
وزن ۳۶,۰۰۰ تن
طول عمر طراحی ۱۰۰ سال
محدودیتهای NSC:
اگرچه این سازه پیشرفته ساخته شده، اما:
· این پوشش تنها یک محافظ ثانویه است و آسیبهای سارکوفاگ اصلی را برطرف نمیکند
· مواد رادیواکتیو هنوز در زیر سارکوفاگ قدیمی محبوس هستند
· هرگونه ریزش سارکوفاگ قدیمی میتواند کل سیستم را با خطر مواجه کند
خطرات زیستمحیطی و انسانی
انتشار احتمالی مواد رادیواکتیو
· ذرات رادیواکتیو معلق: فروریختن سقف میتواند سبب انتشار گردوغبار حاوی پلوتونیوم، سزیوم و استرانسیوم شود
· آلودگی آبهای زیرزمینی: نفوذ آب به داخل مواد مذاب (کوریوم) خطر آلودگی منابع آب را افزایش میدهد
· انتشار گازهای رادیواکتیو: مانند ردون (Radon) که یک گاز سرطانزای طبیعی است