نوکیا مورف یک کانسپت گوشی همراه ماژولار و انعطافپذیر بود که برای اولین بار در فوریه ۲۰۰۸ در موزه هنر مدرن نیویورک (MoMA) در قالب یک ویدئو و ماکت مفهومی به نمایش درآمد. این ایده، بخشی از پروژه مشترک نوکیا و دانشگاه کمبریج در زمینه نانوتکنولوژی بود و نشان میداد چگونه فناوری در مقیاس نانو میتواند طراحی و عملکرد دستگاههای تلفن همراه را در آینده متحول کند.
ویژگیهای کلیدی و آیندهنگرانه کانسپت مورف
۱. قابلیت انعطاف و تغییر شکل (Tranformable Design)
مهمترین ویژگی مورف، بدنه کاملاً انعطافپذیر آن بود. کاربر میتوانست آن را مانند یک دستبند به دور مچ خود ببندد، به صورت یک گوشی سنتی در دست بگیرد یا آن را روی یک سطح پهن کند تا به یک تبلت کوچک تبدیل شود. این دقیقاً همان مفهومی است که امروزه در گوشیهای تاشدنی (Foldable) و رولشو (Rollable) شاهد آن هستیم.
۲. فناوری نانو و مواد هوشمند
کانسپت مورف بر پایه مواد نانویی ساخته شده بود:
· سطح خودتمیزشونده: پوشش نانویی روی صفحه نمایش و بدنه که با استفاده از ساختار لوتوس (نیلوفر آبی)، گردوغبار و لکهها را دفع میکرد.
· ساختارهای نانویی مشبک (Nano Mesh): اجازه انعطافپذیری و استحکام همزمان را میداد.
· نانوژنراتورها (Nano-Generators): امکان تولید انرژی از حرکت کاربر، نور خورشید یا حتی اختلاف دمای محیط را فراهم میآوردند.
۳. شفافیت و طراحی نامرئی
بخشهایی از بدنه و حتی مدارهای الکترونیکی آن شفاف طراحی شده بودند. این ویژگی امروزه در نمایشگرهای شفاف برخی از تلویزیونها و کیوسکها دیده میشود، اما در مقیاس گوشی همراه هنوز به مرحله تولید انبوه نرسیده است.
۴. سنسورهای محیطی هوشمند
مورف مجهز به سنسورهای نانویی پیشرفتهای بود که میتوانستند کیفیت هوا، وجود آلایندهها یا مواد آلرژیزا در محیط را تشخیص دهند – قابلیتی که امروزه در برخی گجتهای پوشیدنی و ایستگاههای هوشمند خانگی دیده میشود.
مقایسه نوکیا مورف با تکنولوژیهای امروز
ویژگی کانسپت مورف (۲۰۰۸) تحقق در تکنولوژی امروز (۲۰۲۴)
بدنه انعطافپذیر و تاشدنی محقق شده: گوشیهایی مانند Samsung Galaxy Z Fold/Flip، Huawei Mate Xs، Motorola Razr.
صفحه نمایش انعطافپذیر محقق شده: نمایشگرهای OLED پلیمری انعطافپذیر.
سطح خودتمیزشونده نیمهمحقق: پوششهای اولئوفوبیک و ضد اثر انگشت روی نمایشگرها؛ اما هنوز به سطح خودتمیزشوندگی کامل نرسیدهایم.
تولید انرژی از محیط (Energy Harvesting) در حال توسعه: فناوریهایی مانند شارژ خورشیدی در برخی گجتها و تحقیقات روی نانوژنراتورها.
شفافیت اجزای الکترونیکی در مرحله تحقیق و نمونههای اولیه: نمایشگرهای شفاف در محصولات محدود.
سنسورهای محیطی پیشرفته محقق شده: سنسورهای کیفیت هوا در گوشیها و گجتهای هوشمند.